Saturday, August 14, 2010
Hoàng Lạng
Cảm xúc rất chân thật và gần gũi.. Khi đọc bài viết này chắc ai cũng phải suy nghĩ ít nhiều..
Link: http://quangtrionline.org...
--------------------------------------------------------------------------------
Viết bởi Hoàng Công Danh
Thứ sáu, 12 Tháng 6 2009 05:27
Ba nằm trên chiếc võng, vừa đung đưa vừa hát: "Quảng Trị miềng ơi năm ni gạo mất mùa. Chồng bàn với vợ đào hố chôn con!". Mạ nói ba mi hát chi mà buồn rứa hè? Rứa để tui hát lại: "Quảng Trị miềng ơi trung ương gọi lấy mì. Quảng Bình nghe lộn liền đánh xe đi".
Đó là những ngày đói, đói thì hát vu vơ, hát như cầu kinh kêu trời kêu Phật. Vụ Hè-Thu vốn xưa nay là vụ lúa cay nghiệt, nào là chuột phá, bọ rầy, hạn hán, rồi không chừng ông trời mần cho cái lũ tiểu mãn thì cũng đọa luôn.
1. Đói, lại đẻ. Nhà hàng xóm đẻ. Đẻ con gái thì tên chi mà chẳng được. Thôi thì năm Bính Tý đặt tên là Chuột. Khổ! Cánh đồng mùa ni chuột ngứa răng nó cắn nát hết. Hận con chuột không biết mấy cho ngạ mà còn đặt tên con là Chuột!
Bé Chuột sinh ra nhỏ tí tẹo như con chuột. Suốt ngày khóc đòi sữa. Thím Sóc vú teo tóp, bóp mãi bóp hoài ra được mấy giọt. Có chi ăn mô mà vẹ có sữa? Buổi tối thím mệt quá ngủ lịm đi, sáng ra bé Chuột đã chết. Khát sữa không còn sức kêu, nó chết lúc mô thím cũng chẳng biết.
Chôn bé Chuột xong. Thím Sóc ngồi bên mộ con, hai tay đập ình ịch xuống đất, cả đầu cũng đập xuống. Vừa đập vừa khóc: "Về với mạ đi con! Ở lại đây mần chi, lạnh lẽo lắm. Về với mạ đi! Mạ bứt lá ăn cho có sữa để con bú. Nghe mạ nói không? Về với mạ đi con!".
"Quảng Trị miềng ơi năm ni gạo mất mùa. Chồng bàn với vợ đào hố chôn con!".
2. Mạ bưng cái rổ rau, chạy sần sật từ đầu chợ đến cuối chợ. Vừa đi vừa rao:
- Ai cải không? Ngò không? Rau thơm ném lá chi cũng có hết!
Đi hết ba lượt như rứa mà chẳng ai mua cho. Ở làng rau màu nhà ai cũng có trồng, mua mần chi? Mỏi cẳng quá, mạ ngồi bệt xuống đất, đặt cái rổ rau trước mặt. Suốt cả buổi sáng bán được ba bó cải hai trăm bạc. Mạ dắt tôi tới quầy chè o Thảo. Tôi ngồi lên chiếc ghế ăn chè. Mạ đứng sau lưng, không ăn. Mạ nói với o Thảo:
- Hôm ni cho thằng cu Méo đi chợ. Đem mủng rau đi bán kiếm tiền mua cho hắn tô bún mà rau ế quá, chỉ bán được hai trăm, đủ mua ly chè.
Đó là ly chè đầu tiên trong đời tôi được ăn ở chợ Thuận. Cái muỗng vát lia lịa một nhoáng đã hết sạch, lưỡi muỗng chạm vào đáy ly kêu ken két. Mạ nói đừng vét nữa con, hết chè rồi, thôi về nhà, bữa khác có tiền mạ cho ăn thêm. Tôi đứng dậy, bước đi theo mạ, đi mười bước rồi còn quay lui nhìn quán chè. Mạ nói dòm chi dòm hoài, thôi, về với mạ đi con! Tôi cứ ước chi mạ có tiền cho mình ăn thoải mái, chắc mình ăn hết mấy cái soong chè đó luôn.
3. Trời mưa suốt mấy ngày. Đi học trường làng. Mỗi đứa che một miếng ni-lông, cái thứ này là người ta dùng để che chuồng vịt! Nhưng có được tấm ni-lông che đi học là đã tốt lắm rồi. Nhà tôi nghèo, đến ni-lông cũng chẳng có mà che. Ba lấy cái bao bóng lót trong xách phân URÊ, đem ra cắt hai góc bao, cắt giữa đít bao thêm một lỗ nữa. Hai lỗ ở góc bao chuồi tay qua, còn đầu chui qua cái đít bao! Nhà nghèo, ai bảo chui qua đít người rồi cho ăn cho học mình cũng chui chớ nói chi cái đít bao! Đội thêm cái nón cời nữa là tới lớp được. Thấy người ta đi học mình cũng đi học chớ chẳng biết học mần chi?
Cô giáo đòi học phí. Học phí là chi? Học phí là tiền chơ chi nữa. Một tháng không có tiền nộp, mấy thằng bỏ học hết. Mạ nói cứ tới lớp, cô có đòi tiền thì nói mai mạ lên nộp cho. Ngày mô tới lớp cũng nói mai mạ lên nộp. Mà cả tháng ba mươi cái mai như rứa chưa chộ mạ tới nộp. Hôm đó mạ tới lớp. Tôi ngồi học đói quá chịu không nổi, gập đầu xuống bàn. Cô giáo nói thằng đi ở nhà mần chi mà lên lớp ngủ cục! Mạ tới đứng ngoài cửa lớp kêu: "Về đi con. Học mần chi? Mạ không có tiền nộp mô. Học mần chi. Người ta vay gạo vay tiền chớ chữ nghĩa ai vay mà học! Thôi, về với mạ đi con!". Mạ dắt tay tôi đi về.
Ba nằm võng hát: "Quảng Trị miềng ơi, cha con chẳng có tiền. Ăn còn chẳng đủ học mần chi?".
4. Tháng chín. Lụt một trận đã đời! Lụt xong thì được cứu trợ mì tôm với áo quần. Thành ra lụt là sướng chớ không phải khổ (!). Đi chia hàng cứu trợ ai cũng đòi lấy mì tôm, nhất quyết không lấy áo quần. Đói mới chết, ở lỗ thì đâu có chết mà lo!
Mụ Dậu ở bên cạnh nhà tôi. Mấy hôm lũ đói xanh mắt. Hôm nay nhận được năm gói mì tôm, mụ đem cả năm gói nấu nước sôi chế ăn. Chờ nước sôi, mụ ra hiên đứng nói oang oang, đói quá ăn một bữa cho sướng coi! Nói xong khóc hu hu, tại nhớ chú Thân con mụ. Hồi tháng 5, chú Thân đi đào khoai về ăn, đào răng lại trúng quả bom nổ tan xác.
"Dưới đất này khoai lẫn với bom, nhiều khi muốn thò tay moi khoai lại sợ nhầm kíp nổ. Ôi có nơi mô sự sống và cái chết gần nhau đến rứa?"
Chế xong soong mì tôm, mụ Dậu lại khóc. "Thân ơi! Về mà ăn con ơi, có mì chính phủ cho đây nì. Về với mạ đi con! Nằm chi giữa đồng giữa bãi rứa con ơi!".
Nửa đêm mụ Dậu chết. Tại đói liên miên, chừ ăn nhiều đột ngột nên bội thực.
* * *
Hôm nay chi một khoản tiền kha khá, bù khú ăn uống. Ăn đồ tây, uống rượu tây, ở quê mình gọi là ăn đồ ngoại uống rượu ngoại. Ăn uống no say, tôi lên giường đi nằm. Nửa đêm mơ thấy tiếng mạ gọi:
"Ở bên nớ ăn uống có cực lắm không con? Làng miềng mới gặt lúa xong, có cơm rồi, không phải độn sắn độn khoai nữa. Về mạ nấu cho bữa cơm trắng mà ăn. Về với mạ đi con!".
Minsk, 6.2009
HOÀNG CÔNG DANH
Link: http://quangtrionline.org...
--------------------------------------------------------------------------------
Viết bởi Hoàng Công Danh
Thứ sáu, 12 Tháng 6 2009 05:27
Ba nằm trên chiếc võng, vừa đung đưa vừa hát: "Quảng Trị miềng ơi năm ni gạo mất mùa. Chồng bàn với vợ đào hố chôn con!". Mạ nói ba mi hát chi mà buồn rứa hè? Rứa để tui hát lại: "Quảng Trị miềng ơi trung ương gọi lấy mì. Quảng Bình nghe lộn liền đánh xe đi".
Đó là những ngày đói, đói thì hát vu vơ, hát như cầu kinh kêu trời kêu Phật. Vụ Hè-Thu vốn xưa nay là vụ lúa cay nghiệt, nào là chuột phá, bọ rầy, hạn hán, rồi không chừng ông trời mần cho cái lũ tiểu mãn thì cũng đọa luôn.
1. Đói, lại đẻ. Nhà hàng xóm đẻ. Đẻ con gái thì tên chi mà chẳng được. Thôi thì năm Bính Tý đặt tên là Chuột. Khổ! Cánh đồng mùa ni chuột ngứa răng nó cắn nát hết. Hận con chuột không biết mấy cho ngạ mà còn đặt tên con là Chuột!
Bé Chuột sinh ra nhỏ tí tẹo như con chuột. Suốt ngày khóc đòi sữa. Thím Sóc vú teo tóp, bóp mãi bóp hoài ra được mấy giọt. Có chi ăn mô mà vẹ có sữa? Buổi tối thím mệt quá ngủ lịm đi, sáng ra bé Chuột đã chết. Khát sữa không còn sức kêu, nó chết lúc mô thím cũng chẳng biết.
Chôn bé Chuột xong. Thím Sóc ngồi bên mộ con, hai tay đập ình ịch xuống đất, cả đầu cũng đập xuống. Vừa đập vừa khóc: "Về với mạ đi con! Ở lại đây mần chi, lạnh lẽo lắm. Về với mạ đi! Mạ bứt lá ăn cho có sữa để con bú. Nghe mạ nói không? Về với mạ đi con!".
"Quảng Trị miềng ơi năm ni gạo mất mùa. Chồng bàn với vợ đào hố chôn con!".
2. Mạ bưng cái rổ rau, chạy sần sật từ đầu chợ đến cuối chợ. Vừa đi vừa rao:
- Ai cải không? Ngò không? Rau thơm ném lá chi cũng có hết!
Đi hết ba lượt như rứa mà chẳng ai mua cho. Ở làng rau màu nhà ai cũng có trồng, mua mần chi? Mỏi cẳng quá, mạ ngồi bệt xuống đất, đặt cái rổ rau trước mặt. Suốt cả buổi sáng bán được ba bó cải hai trăm bạc. Mạ dắt tôi tới quầy chè o Thảo. Tôi ngồi lên chiếc ghế ăn chè. Mạ đứng sau lưng, không ăn. Mạ nói với o Thảo:
- Hôm ni cho thằng cu Méo đi chợ. Đem mủng rau đi bán kiếm tiền mua cho hắn tô bún mà rau ế quá, chỉ bán được hai trăm, đủ mua ly chè.
Đó là ly chè đầu tiên trong đời tôi được ăn ở chợ Thuận. Cái muỗng vát lia lịa một nhoáng đã hết sạch, lưỡi muỗng chạm vào đáy ly kêu ken két. Mạ nói đừng vét nữa con, hết chè rồi, thôi về nhà, bữa khác có tiền mạ cho ăn thêm. Tôi đứng dậy, bước đi theo mạ, đi mười bước rồi còn quay lui nhìn quán chè. Mạ nói dòm chi dòm hoài, thôi, về với mạ đi con! Tôi cứ ước chi mạ có tiền cho mình ăn thoải mái, chắc mình ăn hết mấy cái soong chè đó luôn.
3. Trời mưa suốt mấy ngày. Đi học trường làng. Mỗi đứa che một miếng ni-lông, cái thứ này là người ta dùng để che chuồng vịt! Nhưng có được tấm ni-lông che đi học là đã tốt lắm rồi. Nhà tôi nghèo, đến ni-lông cũng chẳng có mà che. Ba lấy cái bao bóng lót trong xách phân URÊ, đem ra cắt hai góc bao, cắt giữa đít bao thêm một lỗ nữa. Hai lỗ ở góc bao chuồi tay qua, còn đầu chui qua cái đít bao! Nhà nghèo, ai bảo chui qua đít người rồi cho ăn cho học mình cũng chui chớ nói chi cái đít bao! Đội thêm cái nón cời nữa là tới lớp được. Thấy người ta đi học mình cũng đi học chớ chẳng biết học mần chi?
Cô giáo đòi học phí. Học phí là chi? Học phí là tiền chơ chi nữa. Một tháng không có tiền nộp, mấy thằng bỏ học hết. Mạ nói cứ tới lớp, cô có đòi tiền thì nói mai mạ lên nộp cho. Ngày mô tới lớp cũng nói mai mạ lên nộp. Mà cả tháng ba mươi cái mai như rứa chưa chộ mạ tới nộp. Hôm đó mạ tới lớp. Tôi ngồi học đói quá chịu không nổi, gập đầu xuống bàn. Cô giáo nói thằng đi ở nhà mần chi mà lên lớp ngủ cục! Mạ tới đứng ngoài cửa lớp kêu: "Về đi con. Học mần chi? Mạ không có tiền nộp mô. Học mần chi. Người ta vay gạo vay tiền chớ chữ nghĩa ai vay mà học! Thôi, về với mạ đi con!". Mạ dắt tay tôi đi về.
Ba nằm võng hát: "Quảng Trị miềng ơi, cha con chẳng có tiền. Ăn còn chẳng đủ học mần chi?".
4. Tháng chín. Lụt một trận đã đời! Lụt xong thì được cứu trợ mì tôm với áo quần. Thành ra lụt là sướng chớ không phải khổ (!). Đi chia hàng cứu trợ ai cũng đòi lấy mì tôm, nhất quyết không lấy áo quần. Đói mới chết, ở lỗ thì đâu có chết mà lo!
Mụ Dậu ở bên cạnh nhà tôi. Mấy hôm lũ đói xanh mắt. Hôm nay nhận được năm gói mì tôm, mụ đem cả năm gói nấu nước sôi chế ăn. Chờ nước sôi, mụ ra hiên đứng nói oang oang, đói quá ăn một bữa cho sướng coi! Nói xong khóc hu hu, tại nhớ chú Thân con mụ. Hồi tháng 5, chú Thân đi đào khoai về ăn, đào răng lại trúng quả bom nổ tan xác.
"Dưới đất này khoai lẫn với bom, nhiều khi muốn thò tay moi khoai lại sợ nhầm kíp nổ. Ôi có nơi mô sự sống và cái chết gần nhau đến rứa?"
Chế xong soong mì tôm, mụ Dậu lại khóc. "Thân ơi! Về mà ăn con ơi, có mì chính phủ cho đây nì. Về với mạ đi con! Nằm chi giữa đồng giữa bãi rứa con ơi!".
Nửa đêm mụ Dậu chết. Tại đói liên miên, chừ ăn nhiều đột ngột nên bội thực.
* * *
Hôm nay chi một khoản tiền kha khá, bù khú ăn uống. Ăn đồ tây, uống rượu tây, ở quê mình gọi là ăn đồ ngoại uống rượu ngoại. Ăn uống no say, tôi lên giường đi nằm. Nửa đêm mơ thấy tiếng mạ gọi:
"Ở bên nớ ăn uống có cực lắm không con? Làng miềng mới gặt lúa xong, có cơm rồi, không phải độn sắn độn khoai nữa. Về mạ nấu cho bữa cơm trắng mà ăn. Về với mạ đi con!".
Minsk, 6.2009
HOÀNG CÔNG DANH
